Steindur gluggi í St Giles dómkirkjunni

Ein af þekktustu byggingum Edinborgar er án efa St Giles dómkirkjan sem stendur við High Street (sem er partur af Royal Mile), skammt fyrir neðan Edinborgarkastala. Þarna hefur staðið kirkja í um 900 ár en núverandi kirkja er frá ofanverðri fjórtándu öld. Þetta er stór bygging og mikilfengleg. Fyrir utan trúarlegar athafnir er kirkjan vettvangur tónleika og flesta daga liggur þangað stöðugur straumur ferðamanna. Eins og gefur að skilja koma margir gestanna af trúarlegum ástæðum en eflaust líka vegna áhuga á sögu og byggingarlist, enn aðrir virðast rangla inn fyrir tilviljun eða leita þangað skjóls undan óvæntum regnskúrum.

St Giles dómkirkjan í Edinborg. Stóri steindi glugginn yfir aðaldyrunum fyrir miðri mynd er eftir Leif Breiðfjörð.

Glugginn er enginn smásmíði, 970x480 cm. Fyrir neðan hann má sjá annað verk 

eftir Leif, þil úr bláu gleri fyrir innan aðaldyrnar. - Ljósmyndir: Arnþór

Eitt af einkennum kirkjunnar eru steindir gluggar. Stór steindur gluggi yfir aðaldyrunum á vesturhliðinni er óræðari en flestir hinna og sérstaklega fallegur, eða svo finnst mér. Glugginn er eftir Leif Breiðfjörð (f. 1945) glerlistamann og er frá árinu 1985. Verk Leifs kom í stað glugga sem orðinn var tæplega 100 ára gamall og talinn ónýtur. Skiptar skoðanir voru á því hvernig nýi glugginn ætti að vera útlits. Áhugafélög um skoska ljóðskáldið Robert Burns (1759–1796) þrýstu á um að glugginn yrði tileinkaður honum en það féll í frekar grýttan jarðveg hjá kirkjunnar mönnum sem þótti Burns ekki hafa sýnt trúnni tilhlýðilega virðingu. Þegar leitað var til Leifs eftir hugmynd og hann kynnti tillögu sína byggða á ævi og verkum skáldsins skapaðist loks almenn sátt um málið. 

Leifur stundaði á sínum tíma nám í The Edinburgh College of Art. Verk hans prýða fjölmargar kirkjur og aðrar byggingar á Íslandi og víðar um lönd.

Arnþór

Heimildir:
Halldór Björn Runólfsson, Gluggi Leifs í móðurkirkju Skotlands. Lesbók Morgunblaðsins 24. desember 1985, bls. 12–14.
Marshall, Rosalind K., St Giles’. The Dramatic Story of a Great Church and its People. Edinburgh: Saint Andrews Press, 2009.